وب سايت خاندان نريماني به بهانه فرا رسیدن روز جهانی مسجد گزارش میدهد. سیام مرداد یادآور یکی از داشتههای بزرگترین دین الهی است، روز جهانی مسجد که به پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران در سیامین نشست سازمان کنفرانس اسلامی به تصویب رسید.
مسجد جامع
جامع، اسم فاعل از جمع، به معنای پیوستن اجزا به یکدیگر و گردآوردن است.مسجد جامع، مقصود مسجدی است که مردم را برای ادای نماز، به ویژه نماز جمعه، گردهم جمع مي شوند.مساجد جامع با مساجد بزرگ یا کبیر در شهرها نیز تفاوت داشتند؛ مساجد جامع به سبب برپایی نماز جمعه بدین نام خوانده میشدند نه به سبب وسعت و بزرگی. از سوی دیگر، مساجد بزرگی در شهرها بود که نماز جمعه در آنها اقامه نمیشد؛ از این رو، گاه میان این دو نوع مسجد فرق گذاشته شده و فضیلت مساجد بزرگ در مرتبه بعد از فضیلت جوامع قرار گرفته است.مهمترین تفاوت مسجد جامع با مسجد معمولی، از لحاظ فقهی، در موضوع اعتکاف است که از دیر زمان مورد اختلاف فقها بوده است و عموم فقها قائل به جواز اعتکاف در مساجد معمولی نبودهاند.
در سدههای نخستین، با وجود ساخته شدن هزاران مسجد در شهرها و روستاها، معمول آن بود که هر شهر فقط یک مسجد جامع داشته باشد تا مظهر وحدت مردم شهر در فعالیتهای اجتماعی و عبادی و نیز نشانه پیوند مردم با حاکم باشد.فزونی جمعیت شهرها و کمیِ فضای جوامعِ اولیه، حاکمان مسلمان را بر آن داشت که به جای ساخت چندین مسجد جامع در یک شهر، به بازسازی و توسعه مسجد اصلی شهر توجه کنند،
مسجد جامعها معمولاً دارای بخشها و مؤسسات جانبی نیز بودند؛ از قبيل كتابخانه – بيمارستان و..
کارکردهای مساجد جامع
از مهمترین مشخصه های مساجد جامع، که آنها را از مساجد معمولی متمایز میساخت، کارکردهای سیاسی، اداری، اجتماعی و آموزشی آنها بود.
-کارکرد سیاسی و حکومتی
مساجد جامع تنها مکان اجتماع حاکمان و مردم در مراسم عبادی و سیاسی در هر هفته بود و بنابراین، مسجد جامع بهترین جایگاه را برای فعالیتهای سیاسی و اِعمال سیاستهای مذهبی حکومت فراهم میآورد و از سوی دیگر، حضور مردم وبزرگان شهر در آن، بهترین نشانه وفاداری به حکومت تلقی میشد.
-کارکرد اداري
مقرّ حکومت پیامبر اکرم صلی اللّه علیه و آله وسلم، مسجد بود و در همانجا به امور اداری و مالی و قضایی جامعة اسلامی رسیدگی میشد؛ ولی پس از مدتی با توسعه وظایف حکومت، بسیاری از امور اداری و سیاسی به دارالاماره ها، دارالخلافهها و دیوانها منتقل شد. با این حال، مساجد جامع تا قرنها بعد همچنان در امور قضایی فعال بودند.
-کارکرد اجتماعی
انواع فعالیتهای اجتماعی نیز در مساجد جامع انجام میشد. جامعها محل برگزاری آیینها، جشنهاو سوگواریهای مذهبی و غیرمذهبی بودند. در مناسبتهای مذهبی مانند روز عرفه یا شبهای احیا، مساجد جامع مکان تجمع علاقه مندان به دعا و نیایش بود.به جنبه دیگری از فعالیتهای اجتماعی در مساجد جامع، رسیدگی به درماندگان، مصیبت زدگان و در راه ماندگان بود.
– کارکرد آموزشی
مساجد جامع را باید کهنترین و در عین حال پیشروترین نهاد آموزشی در تعلیمات عالی علوم اسلامیدر تمدن اسلامی دانستتنها پس از پیدایی و گسترش مدارس در سرزمینهای اسلامی بود که فعالیتهای آموزشی مساجد جامع به تدریج رو به کاستی گذاشت. محافل رسمی درس و بحث در مساجد جامع، حلقه و مجلس نام داشت.در برخي از مساجد جامع، مکانی به نام قبة الشعراء یا قبة الشعر ساخته بودند که محل برگزاری محافل ادبی در هر جمعه بود.
در ۸۰ سال پيش در زمان آباد مسجد جامعي نبوده و فقط در بلنداي تپه ايي در شرق زمان آباد اتاقي(كُپلي) به ابعاد تقريبي ۱۰ تا ۱۵ متر بود براي عبادت و نماز.
اهالي زمان آباد براي برپايي نماز جماعت، امام جماعتي نياز داشتند به همين سبب قرار شد از از اصفهان آيت الله ميرزا علي اصغر مير محمد صادقي را براي امام جماعت زمان اباد دعوت كنند براي همين امر به نمايندگي از مردم زمان آباد چهار نفر از اهالي «حاج شيخ اسدالله نريماني – حاج سيد ابراهيم نريماني – حاج اسماعيل (محمد تقي) نريماني – حسين نريماني (صادق) – نزد ايشان در اصفهان رفتند و از ايشان دعوت كردن كه امام جماعت زمان آباد شوند . ايشان گفته بودند كه چون شمامسجدي نداريد امكانش نيست هر زمان مسجد بنا كرديد اعلام كنيد من مي آيم .
نماينده ها برگشتندو جواب آيت الله را به مردم گفتند مردم تصميم گرفتند ساختمان قديمي روي تپه را بعنوان مسجد جامع باز سازي كنند. بعد از ان مجدد نماينده هامحضر آيت الله امدند و ايشان نيز به زمان آباد امدند و تا مدتي ايشان در زمان آباد بودند.
در زمان قديم روشنايي مسجد توسط چراغهاي روغن سوز و بعد از آن چراغهاي نفتي تامين مي شد و درسال ۱۳۵۳ برق و آب براي زمان آباد كشيده شد.
بعد از فوت ايشان شيخ محمد زارعان امام جماعت مسجد جامع نرمي شدند به مرور زمان با رشد جمعيت زمان اباد كم كم حاج شيخ اسدالله نريماني و اهالي زمان آباد مسجد را توسعه دادند .
به مروز زمان با توجه به اينكه ساختمان از خشت و گل ساخته شده بود كم كم فرسوده شده بود و تا جايي كه تركهاي زيادي در سقف و ديوارها ديده ميشد تا جايي كه مردم جرعت نماز خواندن در مسجد را نداشتند نهايتا مردم تصميم گرفتند با نظر آيت الله ناصري مسجد را خراب كنند و تجديد بنا بكنند از ايشان براي بازديد مسجد در سال ۱۳۷۴ دعوت شد ايشان بعد از بازديد از مسجد فرمودند با توجه به اينكه وضعيت اهن در ايران مشكل داره فعلا صلاح نيست مسجد خراب گردد ديگر به خاطر وضعيت خطرناك بودن وضعيت سقف مسجد اهالي جرعت نماز خواندن در مسجد را نداشتند وضعيت به اطلاع حاج آقا ناصري رسانده شد و ايشان نيز مجوز تخريب مسجد را صادر كردند.
هيئت متوسلين به شهداي كربلا براي اينكه اسناد اين مسجد باقي بماند عكسهايي تهيه كردند از وضعيت مسجد وبهمراه سردر قديمي مسجد جامعه تحويل سازمان ميراث فرهنگي دادند.
در همان سال (۱۳۷۴) ساختمان قديمي خشت و گلي خراب شد و به همت مردم و هيئت متوسلين به شهداي كربلا در محل قبلي مسجد جامعه (در ميدان حسينه) بناي جديدي به همان اسم بنا گرديد .
اين مسجد توسط هيئت امناي هيئت متوسلين به شهداي كربلا مجدد تجديد بنا و توسعه گرديد تا به امروز كه مساحت مسجد ۱۱۰۰ متر مربع است.
در حال حاضر امام جماعت مسجد حجت الاسلام حاج رسول سجادي هستند و در ايام معمول سال نماز ظهر و عصر و مغرب و عشا در مسجد جامع بر گزار ميگردد (نماز صبح در امامزاده ابراهيم (ع) برگزاري ميگردد به همين خاطر نماز صبح در مسجد جامع برگزار نمي گردد) ولي در ايام مبارك ماه رضمان هر سه نوبت نماز بر گزاري مي گردد.
در ساير مراسمات مخصوصا اعتكاف جمع عاشق معتكف در اين مسجد گرد هم مي آيند و هر ساله بر تعداد شركت كننده در اين فريضه الهي افزوده ميشود.
ما را در تكميل اين مطلب ياري كنيد
سوالات:
همراه با آقاي مير محمد صادقي ايشان چه كساني امدند؟
چند نوبت نماز خوانده ميشد؟
ايا آقاي مير محمد صادقي ساكن نرمي شدند و يا اينكه هر روز به اصفهان بر مي گشتند؟
اگر ساكن نرمي شدند كجا؟
وقتي رحلت كردند كجا دفن شدند؟
از خانواده او كسي در نرمي هست؟
خادم مسجد الان چه كسي است؟
